Tôi còn nhớ mãi chiếc xe mơ ước của tôi, một chiếc
xe Trans Am đời 76, đen đậm cùng một kiểu xe mà Burt Reynolds đã
lái trong phim " Smoky and the Bandit". Tôi làm thêm cật lực suốt
trung học mới mua được nó.
Rồi khi đã rong ruổi hàng ngàn dặm trên chiếc xe
này, tôi lại mơ ước mua được một căn hộ tươm tất với ít đồ đạc căn
bản. Vừa phải vật lộn để kết thúc được năm thứ nhất đại học, tôi
vừa liều mình đặt vấn đề với cô gái trong mộng của tôi. Nàng đã
đồng ý.
Thế là thực tế hiện ra lù lù, tôi phải nếm trải cái
mà người lớn kinh hãi gọi đó là "trách nhiệm". Một vài tuần sau,
khi đang lái xe đi đón vợ chưa cưới, một ý tưởng loé lên từ đâu đó
trong xó xỉnh đầu óc. Ðó là xuất bản một tờ báo toàn quảng cáo của
các cửa hiệu buôn bán trong vùng cho sinh viên. Tôi tạm gọi tờ này
là "Mẹo tiết kiệm cho sinh viên". Chắc chắn rồi sao lại không làm
chứ? Chẳng phải ngày trước có một ông thầy làm báo đã nhận xét rằng
tôi là người bán hàng giỏi nhất mà ông từng gặp sao? Thì bây giờ
tôi làm việc ấy đây!
Tôi ký hợp đồng với một tờ báo địa phương đứng ra
in báo cho tôi và thuê về một máy xếp chữ. Buổi tối đó tôi trình
bày quảng cáo trên cái bàn dã chiến. Suốt cả ngày, giữa chừng các
lớp học, tôi xuống khu vực trung tâm thành phố để rao bán mục quảng
cáo cho các chủ tiệm. Tôi rất hào hứng với kế hoạch của mình và gần
như không ngủ. Tôi biết những khu phố trung tâm này có lẽ không
phải là trọng tâm của mình, nhưng tôi cho đó chính là một nơi thích
hợp để bắt đầu việc này. Tôi có thể thực tập việc buôn bán của mình
và hoàn thiện nó tại đây, trước khi theo đuổi những địa chỉ chủ bài
- những nơi tôi biết sinh viên thường lui tới.
Mặc dù một vài ông bà chủ tiệm trên phố chính từ
chối, lại còn nói:" Tôi có con trai bằng tuổi cậu. Nó đi cắt cỏ
kiếm thêm. Sao phải làm như thế này cho cực thế hả nhóc?". Tôi vẫn
kiên trì và mọi việc đâu vào đấy. Tôi phải bù thêm tiền để có một
thiết kế mỹ thuật, in bốn màu rực rỡ, phủ bìa trước sau. Tình thế
bấy giờ đúng là treo trên sợi chỉ mành. Và mọi việc đã sẵn
sàng.
Ngày phát hành báo đã đến. Tôi thuê một góc hội
quán sinh viên để làm nơi đăng ký báo. Vợ chưa cưới và tôi phải
tiếp hàng đợt sinh viên. Giờ này qua giờ khác khi ngẫng đầu lên thì
mới hay ngày đã hết. Công việc cũng đã xong.
Khi ra về, một chuyện kinh hoàng đập vào mắt chúng
tôi: "Mẹo tiết kiệm cho sinh viên" rải đầy từ đầu đến cuối sân
trường, và không còn tờ nào nguyên vẹn. 5000 bản chúng tôi phát hôm
đó thì 4999 bản tan tành. Cả đêm hôm đó, hai đứa tôi lo dọn dẹp sân
trường và gặm nhấm vết thương.
Mơ ước làm kinh doanh của tôi tan tành. Sự nghiệp
làm ăn ngắn ngủi chấm dứt. Vài tháng sau tiền nong cũng hết sạch.
Khỏi phải nói các cửa tiệm không muốn quảng cáo nữa. Thêm vài tháng
nữa tôi lấy vợ. Chúng tôi xoay sở cũng thuê được một chỗ nho nhỏ để
ở, ngoài ra chúng tôi cũng mua được một ít đồ đạc, không nhiều. Tôi
cần phải làm để nuôi gia đình. Tôi đến xin làm chân quãng cáo trong
cho một đài phát thanh địa phương. Ban đêm tôi chạy bàn. Nhưng tôi
muốn có nhiều hơn thế. Tôi biết rằng nếu mình thử lần nữa, có thể ý
tưởng sẽ thành. Tôi cũng muốn học xong đại học, lấy cho được cái
bằng. Những lời nói buồn bã của một trong những thầy dạy tôi còn ám
ảnh tôi mãi:"Em nên nhớ, một nền giáo dục đại học thực sự là dạy
người ta biết kết thúc việc đã bắt đầu."
Vợ tôi và tôi làm việc cật lực và tiết kiệm. Ðến
mùa hè năm sau, chúng tôi đã có đủ tiền để trang trải chi phí số
thứ hai của "Mẹo tiết kiệm cho sinh viên". Tôi quyết tâm rút kinh
nghiệm lần truớc. Lần này tôi đến những cơ sở bán những thứ sinh
viên cần, và đến trước hết là những nơi mà sinh viên thích. Tôi la
cà mọi tiệm pizza, những quán hamburger, mỗi quầy rượu trong thành
phố. Tôi không xuống những cửa hiệu sang trọng ở trung tâm nữa. Tất
cả được tuyên bố ở trang bìa:" Với phiếu mua hàng và giảm giá, trị
giá hơn 589USD, có giá trị trong suốt một học kỳ".
"Mẹo tiết kiệm cho sinh viên" số 2 đã được đón nhận
nồng nhiệt. Công ty của tôi bắt đầu từ đó và lớn dần. Tôi đã đi học
trở lại. Năm 1996, vào năm học cuối, Hội Doanh nhân Ðại học đã trao
giải thưởng:"Doanh nhân - sinh viên nổi bật nhất trong năm". 15 năm
sau khi ra đời, "Mẹo tiết kiệm cho sinh viên" tiếp tục thống trị
thị trường và chưa có học kỳ nào mà không tăng lên về doanh thu và
lợi nhuận so với kỳ trước. Những viên đá nền cho toà nhà kinh doanh
của tôi đã được đặt như vậy.
Từ đó tôi đã lập thêm hàng chục công ty
khác ở các ngành nghề khác nhau, hầu hết là thành công, nhưng cũng
có cái đã that bại. Tôi đi vòng quanh thế giới giảng cho sinh viên
về kinh doanh. Tôi dạy họ điều tôi đã học được: tin vào chính mình,
khó khăn chỉ là tạm thời, theo đuổi giấc mơ, và không bao giờ bỏ
cuộc.