Theo y học cổ truyền, viêm xoang gọi là “Ty
uyên” (nước mũi chảy ra
không dứt như nước ở suối). Viêm xoang do nhiệt ở kim đởm đi lên
não
hoặc do phế hư, thận hư do phong tụ hàn ngưng hỏa uất. Điều trị chủ
yếu
là lợi thấp, thông khiếu kết hợp với thanh tiết đởm nhiệt, sơ phong
táo
hàn, thanh nhiệt ôn bổ phế khí, thận khí.
Y
học cổ truyền phân biệt viêm xoang cấp tính do vi khuẩn từ mũi
vào
xoang (do cảm cúm, dị ứng) hoặc do răng (sâu răng, nhổ răng hàm)
và
viêm xoang mạn tính do viêm xoang cấp tính tái diễn nhiều lần.
Những
hốc xương ở mặt gọi là xoang, gồm 4 loại: Xoang hàm, xoang sàng,
xoang
trán và xoang bướm. Chia làm 2 nhóm: Nhóm trước gần xoang hàm,
xoang
trán và xoang sàng trước, nhóm sau gồm xoang sàng sau và xoang
bướm.
Nhóm
xoang trước dễ bị viêm hơn nhóm xoang sau và thường do: Cảm cúm,
viêm
mũi dị ứng, viêm mũi mạn tính, viêm răng hoặc do chấn thương.
Viêm
xoang có nhiều thể: Dày viêm mạc, nhày mủ, polyp và có những biến
chứng
như: Viêm họng, viêm thanh quản, nhức đầu, viêm dây thần kinh thị,
viêm
mí mắt, viêm túi lệ, viêm nghẽn tĩnh mạch xương hàm, viêm
não…
Các loại cỏ quanh ta có thể chữa được bệnh xoang hiệu quả:
-
Kim ngân hoa: Có vị ngọt, tính hàn. Có tác dụng thanh nhiệt, giải
độc,
sát khuẩn, dùng chữa viêm xoang. Ngoài ra còn chữa mụn nhọt, mẩn
ngứa,
phát ban, thấp khớp…
- Ké đầu ngựa: Còn gọi là Thương nhĩ tử có
vị ngọt nhạt, hơi đắng, tính bình, có tác dụng tiêu độc, sát khuẩn
trừ
thấp. Dùng chữa viêm xoang, ngoài ra còn dùng chữa mụn nhọt, mẩn
ngứa,
đau răng.
- Cây cứt lợn: Còn gọi là Hy thiêm bảo có vị đắng,
tính hàn, có tác dụng trừ thấp, hoạt huyết, bổ huyết. Dùng để chữa
viêm
xoang ngoài ra còn chữa đau lưng, mỏi gối, tê liệt tay chân, nửa
người.
-
Tân di: Vị cay, tính ấm có tác dụng tán phong nhiệt thượng trên,
thông
khiếu. Dùng chữa viêm xoang, ngoài ra còn trị ngạt mũi, nhức đầu
phong,
ngạt mũi khó thở, mọc nhọt trong mũi.
- Rau diếp cá: Còn có tên
là Ngư tinh thảo có vị chua, mùi tanh, tính mát, có tác dụng
thanh
nhiệt giải độc, tiêu thũng, sát khuẩn. Dùng chữa viêm xoang, ngoài
ra
còn dùng chữa đinh nhọt, bí tiểu, kinh nguyệt không đều, viêm phổi,
đau
mắt đỏ…
Các bài thuốc chữa viêm xoang:
- Viêm xoang cấp
tính: Phải thanh phế nhiệt, giải độc là chính. Dùng bài thuốc với
các
vị thuốc: Kim ngân hoa 16g, ké đầu ngựa 16g, chi tử 8g, mạch môn
12g,
hy thiên thảo 16g, ngư tinh thảo 16g.
- Viêm xoang mạn tính:
Phải dưỡng âm, nhuận táo thanh nhiệt giải độc là chính. Dùng bài
thuốc
với các vị thuốc: Sinh địa 16g, huyền sâm 12g, đan bì 12g, mạch
môn
12g, kim ngân hoa 16g, ké đầu ngựa 16g, trần bì 8g, hoàng cầm
12g.
Các bài thuốc trên cho 750ml nước sạch sắc kỹ cho tới khi còn
250ml, chia đều thành 3 lần uống lúc thuốc còn ấm trong ngày.
(theo khoahoc&doisong)

