Trong giới sinh viên thường truyền nhau câu
cửa miệng “không hắc lào không vào đại học, không có ghẻ không phát
thẻ sinh viên” để nói lên một căn bệnh ngoài da dễ lây, phổ biến,
nhất là trong điều kiện vệ sinh kém.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhiều hơn ở tuổi
thanh thiếu niên và trung niên.
Biểu hiện của bệnh
hắc lào còn gọi là bệnh lác. Đây là bệnh do vi nấm cạn gây nên
thuộc nhóm dermatophytes, hay gặp nhất là hai loại trychophyton và
epidermophyton. Dấu hiệu nổi bật nhất của bệnh là ngứa, nổi mẩn đỏ,
có mụn nước, vùng có nấm thường tròn như đồng tiền. Cảm giác ngứa
ngáy rất khó chịu ở vùng da bị tổn thương, cả ngày lẫn đêm, ngứa
nhiều hơn khi về đêm, đổ mồ hôi, thời tiết nóng bức... Nổi mẩn đỏ
một vùng có giới hạn rõ, trên bề mặt xuất hiện những mụn nước, tập
trung ở phần rìa vùng nổi mẩn. Bệnh có thể gặp ở bẹn, chân tay,
mặt, bụng, ngực... Nếu không điều trị kịp thời bệnh sẽ lây sang
những vị trí khác của cơ thể, tăng mức độ tổn thương trên da, chàm
hóa hoặc dễ dàng lây sang người khác do tiếp xúc trực tiếp hoặc lây
qua quần áo.
Điều trị bệnh như thế nào?
Bệnh hắc lào tuy gây nhiều khó chịu cho người bệnh nhưng chữa trị
không khó. Nhưng nếu dùng thuốc không đúng thuốc quá mạnh, bôi sang
cả vùng da lành, da non thì sẽ gây ra tình trạng phỏng, chảy nước
vùng bôi thuốc, thậm chí nếu dùng theo lời mách bảo không đúng còn
gây nhiễm khuẩn, sưng đau.
Những loại thuốc cổ điển như ASA, BSA, BSI... cũng có tác dụng tốt
nhưng gây lột da nhiều, đau rát, có thể làm sạm da. Hiện nay đã có
những loại thuốc mới, có thể bôi hoặc uống. Thuốc bôi như
ecoconazol, miconazol, clotrimazol... Những thuốc này có ưu điểm là
không có màu, mùi thơm, không gây lột da, không sưng đau nhưng cũng
có thể gây ra những dị ứng nhẹ. Những dị ứng này sẽ hết khi ngừng
dùng thuốc. Trong trường hợp bệnh tái phát nhiều lần có thể phải
dùng thuốc chống nấm dạng uống. Tuy nhiên việc dùng thuốc gì và
liều lượng như thế nào cần phải được thầy thuốc chuyên về da liễu
khám và chỉ định, nếu tự ý dùng có thể sẽ xảy ra những tác dụng phụ
nguy hiểm.
Phòng bệnh bằng cách nào?
Nguyên nhân gây ra bệnh hắc lào là do sống trong môi trường không
vệ sinh, người ra nhiều mồ hôi mà ít tắm giặt, bơi lội trong vùng
nước bẩn. Chính vì vậy việc phòng bệnh phải bắt đầu bằng lối sống
vệ sinh sạch sẽ, tắm gội và giặt giũ quần áo, chăn màn thường
xuyên. Những người đang bị bệnh, bên cạnh việc dùng thuốc tại chỗ
phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như quần áo, chăn màn...
bằng cách luộc ở nước sôi 100oC trong vòng 15 phút. Đối với người
lành không mang bệnh không nên mặc quần áo chung với người khác,
tránh làm việc nơi ẩm ướt, nếu ra mồ hôi nhiều cần phải thường
xuyên tắm giặt và giữ khô những vùng nếp như háng, nách, bẹn. Khi
mắc bệnh phải đi khám để được hướng dẫn chữa trị đúng.
BS. Nguyễn Văn Minh

