Em năm nay 23 tuổi, dạo này em hay bị đau bụng
dưới bên phải kèm theo đau lưng và đau đùi chân phải nữa. Đau từng
cơn ban ngày nhưng về đêm thì đau hơn, rất giống khi bi kinh nguyệt
mặc dù không phải kì kinh nguyệt. Xin hỏi em bị lam sao vậy? Em xin
cảm ơn! (Nguyen Hang Nga)
Trả lời:
Khi phụ nữ đau bụng dưới, thì không phải lúc nào cũng liên quan đến
chu kỳ kinh nguyệt mà còn do nhiều nguyên nhân khác, có thể là
triệu chứng của nhiều bệnh. Đó là các chứng bệnh cục bộ vùng khung
chậu trong, một số không liên quan đến cơ quan sinh dục nhưng nhiều
khi cũng gây khó chịu cho phụ nữ.
1. Viêm ruột thừa
Thường xảy ra với trẻ em mới lớn, phụ nữ trẻ tuổi. Nếu thực sự ở vị
trí bình thường trong ổ bụng, triệu chứng của viêm ruột thừa thường
là đau bụng đột ngột vùng hố chậu phải, lúc đầu đau nhẹ, sau đó cơn
đau nhanh chóng tăng lên. Nếu ấn tay vào vùng đó thì thấy
đau.
Đối với phụ nữ cao tuổi, ruột thừa thường có thể ở rất thấp trong
khi khung chậu có các cơn đau giống như đau cơ quan sinh dục. Lúc
này, việc chuẩn đoán khó khăn hơn vì bác sỹ cần khám tỉ mỉ, hội
chứng đau thường xuất hiện với rối loạn tiêu hoá như: táo bón lâu
ngày và không chịu thuốc, khó tiêu, chướng hơi, soi bụng...thì cần
xét nghiệm máu, nếu cần tiến hành làm phẫu thuật.
Khi thấy các triệu chứng đau hố chậu phải, dù đau nhiều hay ít, dù
sốt hay không, bạn cũng nên đi khám ngay. Không nên dùng kháng sinh
hay bất kỳ thuốc giảm đau nào khác một cách tuỳ tiện, vì việc đó sẽ
làm giảm khả năng phát hiện triệu chứng bệnh viêm ruột thừa.
2. Viêm bàng quang
Nguyên nhân là do nhiễm khuẩn. Triệu chứng thường thấy là đau dữ
dội vùng xương mu nhưng không đặc trưng, nhất là không nóng rát khi
tiểu tiện. Cũng có một số triệu chứng khác như: thường xuyên buồn
đi tiểu, có những cơn đau gay gắt lúc đi vệ sinh kèm theo nóng rát
hoặc nước tiểu đục, có mủ, đôi khi có máu, hôi. Trường hợp này bác
sỹ thường chẩn đoán dựa vào hỏi bệnh lâm sàng, xét nghiệm nước tiểu
và kết qủa điều trị kháng sinh bước đầu.
3. Chửa ngoài dạ con
Thường xuất hiện ở một bên buồng trứng hoặc ở ruột non với các
triệu chứng đau nhiều ở một bên bụng dưới và chảy máu. Có thể xuất
hiện đau dữ dội và cảm giác khó ở. Khi bệnh nhân bị chửa ngoài dạ
con bao giờ cũng phải đưa đi cấp cứu ngay vì có thể gây ra chảy máu
trong, nguy hiểm đến tính mạng. Phương pháp điều trị cổ điển là
phẫu thuật nội soi. Vài năm gần đây có loại thuốc làm ngưng sự phát
triển hiện tượng chửa ngoài dạ con nếu tiêm ngay từ đầu, nhưng cần
được theo dõi hết sức cẩn thận vì có nhiều trường hợp không có hiệu
quả.
4. U nang buồng trứng
Khi thấy xuất hiện đau một bên bụng dưới và có rối loạn kinh
nguyệt, u càng to thì nguy cơ xoắn buồng trứng và ống dẫn trứng
càng lớn. U nang buồng trứng thường được phát hiện lúc khám phụ
khoa: thăm dò âm đạo kết hợp nắn bụng, thường là u chức năng, tức
là do nội tiết tố bất thường liên quan tới vòng kinh. Những u nang
này lành tính và cách điều trị là phong toả sự rụng trứng bằng việc
tránh thai, u nang sẽ biến mẩt sau vài vòng kinh. Nhưng cũng có u
nang thực thể có các tế bào buồng trứng phát triển không bình
thường, loại này không phải bao giờ cũng lành tính và đôi khi có
biến chứng, cần được mổ cắt bỏ bằng phẫu thuật nội soi, nếu kích
thước cho phép. Vì u thường ở một bên nên nếu buồng trứng còn lại
vẫn hoạt động tốt thì không ảnh hưởng gì đến chức năng sinh sản
cả.
5. Viêm ống dẫn trứng
Bệnh nhiễm trùng do các mầm bệnh gây ra các bệnh lây truyền theo
đường sinh dục như: lậu cầu, trùng roi, Chlamydia, vi sinh vật có
thể chui qua màng lọc, viêm ống dẫn trứng là viêm nhiễm một hoặc
hai ống dẫn trứng, thường biểu hiện bằng các cơn đau vùng chậu, đau
tăng lên lúc giao hợp, chảy máu giữa các vòng kinh, sốt và có khí
hư. Việc chẩn đoán dựa vào khám lâm sàng cẩn thận, lấy bệnh phẩm âm
đạo, xét nghiệm máu, khi đã xác định được vi khuẩn gây bệnh thì
dùng kháng sinh trong hai, ba tuần sẽ khỏi mà không để lại di
chứng, bên cạnh đó người chồng cũng được điều trị như vậy. Nếu
không điều trị tận gốc, các tổn thương có thể gây ra vô sinh hoặc
chửa ngoài tử cung.
6. Bệnh tim mạch
Tim mạch của phụ nữ còn chưa được coi trọng, lại có thể được coi là
nguồn gốc gây đau vùng khung chậu. Mạng lưới tĩnh mạch rất phong
phú ở bộ máy sinh dục. Chỉ cần giãn tĩnh mạch âm hộ hoặc một sự dị
thường của sự tuần hoàn nhất là ở vùng buồng trứng gây ra xung
huyết khung chậu là đã có thể gây ra những cơn đau bụng dưới. Khi
sử dụng siêu âm Doopler có thể cho thấy rõ u máu và tĩnh mạch bị
giãn giúp chẩn đoán chắc chắn vàđiều trị nghẽn nội mạch, phục hồi
tĩnh mạch buồng trứng, thậm chí các tĩnh mạch hạ vị. Có thể điều
trị thêm bằng các thuốc trợ tim mạch, chống phù nề, chống viêm hoặc
phẫu thuật nếu bị sa buồng trứng.
7. Các tổn thương sau phẫu thuật
Có những cơn đau bộ phận sinh dục do bị dính sau phẫu thuật, nhất
là phụ nữ đã có tiền sử mổ vài lần: u nang buồng trứng, u xơ tử
cung, mổ tử cung lấy thai, chửa ngoài dạ con...Điều trị bằng các
thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không có thành phần Steroid. Trong
trường hợp cần thiết bị dính phủ tạng thì phải mổ gỡ dính.
8. Đau khi hành kinh
Những cơn đau kinh nguyệt xuất hiện thường kèm theo một loạt các
triệu chứng khó chịu như: suy nhược, đau đầu, dễ bị kích thích, dễ
cáu gắt, rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy...Có thể dùng thuốc giảm đau,
thuốc chống co thắt, thuốc Estrogen và sinh Progesteron để loại bỏ
rụng trứng. Nếu không thấy đỡ có thể dùng thuốc chống Prostaglandin
- thuốc chống viêm không Stesroit cho kết quả 80 – 90%. Ngoài ra,
có thể dùng liệu pháp vi lượng động căn, liệu pháp vật lý, châm cứu
cũng làm giảm cơn đau.
Như vậy, chúng ta biết rằng khi phụ nữ đau bụng dưới thì có thể
liên quan đến nhiều chứng bệnh khác nhau. Do đó, trong trường hợp
gặp các cơn đau này, bạn hãy sớm đi khám ở các cơ sở y tế để được
các bác sỹ chẩn đoán và có kế hoạch điều trị dứt điểm và kịp thời
nhé! Và một điểm cần lưu ý là các bạn không được tự chẩn đoán bệnh
và tự mua thuốc điều trị. Bạn cần đi khám và cần phải có xác định
chính xác của bác sỹ thì việc điều trị mới đúng và hiệu quả.
(Thông tin tư vấn sau đây chỉ mang tính tham khảo - không tự ý chữa
bệnh theo thông tin này)
Chúc bạn sức khỏe!

